Op weg 2022 - 02 door ds. Patrick de Vries
… zoals ook wij vergeven onze schuldenaren
Er was eens een predikant die in een dorp woonde waar mensen elkaar al vele generaties kenden. En waar ruzies soms al decennialang speelden. Op een dag sprak de predikant met een boer die in zo’n eindeloze vete verwikkeld was. Hij vroeg de man: “Hoe kun je nou zo aan die haat en je eigen gelijk vasthouden, als je elke dag bidt ‘gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren’?” De man keek hem ernstig en nadenkend aan en antwoordde: “Dominee heeft gelijk, dan zal ik dat voortaan weglaten.”(Visie.eo.nl)
In de wijkgemeente Hijken-Hooghalen staan we het komende jaar stil bij het Onze Vader. In diensten komt af en toe een gedeelte uit dit gebed terug. Zo kwam in een dienst ook de vergeving naar voren. ‘… zoals ook wij onze schuldenaren vergeven.’ Het is een gedeelte dat je misschien net als de boer het liefst zou willen overslaan. Want er staat vaak zoveel tussen mensen in. Familievetes, wrok, haat …. . Er wordt vaak niet over gesproken. Tegelijkertijd vreet het je wel op.
Vergeven. Het is een lastig thema
Dit thema kan en wil niet eenvoudig in één Overdenking besproken worden. Soms zeggen mensen wel eens tegen elkaar. Vergeven en vergeten. Maar zo werkt het vaak niet. Tóch zet Jezus de opdracht tot vergeving sterk neer. Hij heeft het er zelfs over dat we elkaar 7 x 70 maal moeten vergeven. Deze uitspraak is niet bedoeld als rekensom. Het heeft te maken met een bepaalde houding. Het heeft te maken met dat Jezus het kwaad en onrecht een halt wil toeroepen.
In deze wereld roept kwaad ander kwaad op
Als jou iets aangedaan wordt, dan wil je dit vergelden. Het liefst nog een tandje erger. Je belandt zo als het ware in een neerwaartse spiraal. In dit geval was er de wet van Mozes die sprak: Oog om oog, tand om tand (Leviticus 24: 20). Als jou iets wordt aangedaan, dan vergeld je de ander in dezelfde mate. Een oog voor een oog. Een tand voor een tand. Je zou kunnen zeggen dat het reproductiegetal van het onrecht zo niet boven de één uitstijgt, maar op één blijft staan. Echter, Jezus nam hier géén genoegen mee. Hij wilde de keten doorbreken. Het reproductiegetal van het onrecht moest onder de één. Hij zei: Als iemand je op je rechterwang slaat, draai dan ook je andere wang naar hem toe (Matteüs 5: 38). In zijn leven en sterven heeft Jezus dit uitgedragen. Zelfs aan het kruis zei Hij: Vader vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen (Lucas 23: 34). Hij had met recht kunnen bidden om vergelding, maar Jezus koos ervoor om in Gods stroom van liefde en vergeving te blijven. Hij doorbrak in en met Zijn leven de keten van het kwaad.
Jezus roept ons ook op om deze keten te doorbreken
Want alleen op die manier kan het onrecht gestopt worden. Nogmaals dit is niet gemakkelijk. Het is zeker niet de bedoeling om slachtoffers met een nog groter schuldgevoel te beladen. Omdat zij niet kunnen vergeven. Vergeven is een proces. Het is vaak niet van vandaag op morgen. Er zijn meerdere partijen voor nodig. Dit maakt het vaak ingewikkeld. En toch kan de vergeving niet weggelaten worden. Het is nodig om verder te komen in een leven en wereld zoals God bedoeld heeft.
De onlangs overleden aartsbisschop Desmond Tutu (7 oktober 1931 – 26 december 2021) zei:
Vergeving is de enige ontsnappingsroute uit de valkuil die door onrecht is ontstaan.
In Zuid-Afrika had hij ook het nodige onrecht meegemaakt. Tóch probeerde hij op de weg van vergeving te blijven. Hij paste ervoor om opgezogen te worden in allerlei wraak- en haatgevoelens. Als slachtoffer blijf je zo ook slachtoffer van iemand.
Maar Jezus zegt:
Jij bent meer dan een slachtoffer. Jij bent meer dan wat jou overkomen is. Jij bent meer dan wat jou is aangedaan. Jij bent en blijft mijn geliefde kind.
Ik wens ons toe dat deze boodschap weer de boventoon gaat voeren in ons leven en samenleven.
Tot slot: Ik kan mij voorstellen dat deze overdenking allerlei (persoonlijke) vragen oproept. De enige manier om verder te komen met die vragen is door er over te praten. Schroom niet om contact op te nemen met uw eigen wijkpredikant.
