Er is een woord … – ds. V.T. Thurkow-Wierenga

Het is al weer een aantal jaren geleden dat wij aanwezig waren op een bijeenkomst van het Genootschap Onze Taal waar prinses Laurentien het slotwoord sprak. Zij vertelde over een bezoek dat ze had gebracht aan een achterstandswijk in Londen. Het ging er best goed. Ouders hadden werk, kinderen kregen veel beter te eten. Maar op school konden de kinderen niet vertellen wat ze bij het ontbijt kregen. Want ze kenden de woorden niet. Ze wisten niet dat een boterham een ‘boterham’ was. Want dat was hun thuis niet verteld. Het ontbijt stond ’s ochtends voor hen klaar, op tafel gezet door de ouders. Maar die waren al vertrokken naar hun werk. Geen gesprek tijdens het ontbijt. En dat eetbare ding op het bordje? Geen idee hoe het heet.

Er is geen woord meer voor. Nee, het zal ons niet gebeuren dat wij een snee brood niet meer kunnen benoemen als boterham. Maar weten we bij andere dingen altijd wèl het goede woord te vinden? Kunnen wíj altijd wel benoemen wat ons ten deel valt? En onze manier van omgaan met elkaar en de dingen om ons heen, kunnen we die nog uitleggen met een woord dat erbij past?

Dankbaar. Teleurgesteld. Verdrietig. Boos. Woorden die allemaal staan in het woordenboek Nederlands. En in het woordenboek dat Bijbel heet. Een boek vol woorden gegeven aan menselijke ervaringen, emoties. Woorden die ook vaak een diepere laag in zich dragen.

Neem het woord ‘dankbaar’. Dankbaar ben je niet maar zo. Dankbaar ben ik altijd in relatie tot iemand die het mij gunt. En daar ben ik de gever dankbaar voor.

We zijn de Veertigdagentijd ingegaan. En we lezen verhalen vol woorden óver en ván Jezus. Ik denk nu aan de gesprekken die Hij aan het laatste avondmaal had met zijn leerlingen. Lees bijvoorbeeld Johannes 15. Over ranken zijn, vrucht dragen. Beeld-taal die een opdracht aan zijn leerlingen inhoudt.

Maar wat houdt het dan precies in? Het is het omgekeerde van die boterham. Die kinderen wisten dat wat er op hun bordje lag eetbaar was, alleen kenden ze het woord ‘boterham’ niet. Omdat het thuis ontbrak aan ‘communicatie’.
Als gemeente kennen wij wel Jezus’ beeld-taal. ‘Ranken zijn’, ‘vrucht dragen’. Maar weten we ook wat deze woorden betekenen?

Wil het goed gaan in de communicatie tussen mensen, dan moeten we beide kennen: het woord en de inhoud van dat woord. De betekenis.

Er is de afgelopen tijd nog al wat gebeurd in onze gemeente. Tot en met het vertrek van een geliefde predikant. Een afscheid dat ons allen is overvallen.

En bij dat alles wat er is gebeurd rijst dan de vraag: hoe nu verder? Hoe verder met elkaar?

Als ik de laatste woorden van Jezus, aan tafel met zijn leerlingen, lees, dan komt bij mij vooral het woord ‘verbondenheid’ naar boven.

Verbondenheid. En dat is niet alleen samen verder gaan met onze ogen naar voren gericht. Het is ook: samen verder gaan met onze ogen op elkaar gericht.

Weten we uit goede bron wat er gebeurd is, en wat voor effecten dat allemaal heeft op de ander? Zijn we wel goed geïnformeerd?

Mensen uit ons midden zijn diep geraakt en weten niet hoe ze zo verder moeten. Óf ze wel verder kunnen in deze gemeente. Onze gemeente.

Er is een woord…. ‘Communicatie’. Het woord kennen we. Weten we ook wat het inhoudt?

Om te beginnen wederzijdsheid. De dingen weten. Geïnformeerd zijn. En dan van elkaar ook willen weten hoe we daar mee omgaan. Want echte communicatie kan niet zonder wezenlijke interesse in de ander.

Communicatie. Communiceren. Dat betekent ten diepste: delen. Com-munio. Aan tafel. Brood en wijn, ons aangereikt. Om samen te delen.

En rond dat centrum valt er blijvend veel te delen met elkaar. Over wat er gaande was en is. Over hoe wíj gaande blijven.

Communicatie. Het is de omgekeerde boterham. Wat het wás, die boterham, dat wisten de kinderen. Het wóórd kenden ze niet. Communicatie – het wóórd kennen we. Weten we ook wat het ís?

Er staat ons nog veel werk te doen.